Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı yoksulluk ve yaşam koşulları istatistiklerini açıkladı.
Toplumun genel düzeyine göre makul bir sınırın altında geliri olan bireyler göreli olarak yoksul kabul edilmektedir.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir bireysel ortalama gelirin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı 2023’te 0,5 puan azalarak yüzde 13,9’a geriledi.
Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluğun sona ermesine göre hesaplanan yoksulluk oranı, geçen yıl 0,1 puan artarak yüzde 21,7’ye ulaştı.
Hanehalkı kullanılabilir ortalama gelirinin yüzde 40’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak yüzde 7,4 olarak kaydedildi.
Medyan gelirin yüzde 70’i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırı esas alınarak hesaplanan yoksulluk oranı, bir önceki yıla göre 0,4 puan artışla yüzde 29,7 oldu.
EN DÜŞÜK YOKSULLUK ORANI, BİRDEN FAZLA BİREYİN ÇEKİRDEK AİLESİ OLMAYAN HANEHALKLARINDADIR
Hane türüne göre eşdeğer hanehalkı kullanılabilir medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına baktığımızda; Çekirdek ailesi olmayan birden fazla kişiden oluşan hanelerde yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 3,7 puan azalarak yüzde 8’e, tek kişilik hanelerde ise 2 puan artarak yüzde 9,5’e yükseldi. En az bir çekirdek aile ve diğer bireylerden oluşan hanelerde yoksulluk oranı 2,1 puan azalarak yüzde 17,5’e, tek çekirdek aileden oluşan hanelerde yoksulluk oranı ise 0,3 puan azalarak yüzde 13,6’ya geriledi.
OKUR-YAZAR OLMAYANLARIN YÜZDE 27,8’İ, YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNLARININ YÜZDE 3,2’Sİ YOKTUR
Eşdeğer hane halkı harcanabilir ortalama gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre; Okuma yazma bilmeyenlerin yüzde 27,8’i, okul mezunu olmayanların yüzde 24,7’si, lise altı eğitime sahip olanların yüzde 14’ü, lise ve dengi okul mezunlarının ise yüzde 7,7’si yoksul olarak hesaplandı. Yoksulluk oranının en düşük olduğu küme yüzde 3,2 ile yükseköğretim mezunları oldu.
MADDİ VE SOSYAL YOKSUNLUK ORANI YÜZDE 14,4 OLDU
Maddi ve sosyal yoksunluk oranının hesaplanmasında hane düzeyinde sorgulanan değişkenler; Araba sahibi olmak, beklenmedik ekonomik harcamaları yapabilme, evden uzakta geçirilecek bir haftalık tatil masraflarını karşılayabilme, kira, ipotek ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk ve balık içeren yemekler yiyebilme, ihtiyaçlarını karşılayabilme yeteneğidir. evin ısınma ihtiyacı ve eskiyen mobilyaların değiştirilmesi.
Bu oran için bireysel düzeyde toplanan değişkenler; Bunlar, eski kıyafetlerin yerine yenilerini alabilmek, iki çift düzgün ayakkabıya sahip olmak, tanıdıklarla ayda en az bir kez buluşmak, uygun fiyatlı boş zaman etkinliklerine katılmak, kendini yeterli hissetmek için biraz para harcayabilmek ve kişisel kullanım için internet.
Yukarıda belirtilen on üç husustan en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve sosyal yoksunluk oranı; 2022 yılında yüzde 16,6 iken 2023 anket sonuçlarına göre 2,2 puan azalarak yüzde 14,4 olacağı tahmin ediliyor.
KALICI YOKSULLUK ORANI YÜZDE 12,3 OLDU
Dört yıllık panel veriler kullanılarak hesaplanan yoksulluk oranı, her zaman, önceki üç yılın en az ikisinde olduğu gibi, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir bireysel ortalama gelirinin yüzde 60’ına göre geçen yıl yoksul olan bireyleri de içermektedir. Buna göre 2023 anket sonuçlarına göre yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 1,7 puan azalarak yüzde 12,3 oldu.
EN DÜŞÜK GÖRELİ YOKSULLUK ORANI TRC1 (GAZİANTEP, ADIYAMAN, KİLİS) BÖLGESİNDE OLDU
Ülkemizde yaşanan deprem nedeniyle 2023 yılında TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde saha çalışması yapılamadığı için İstatistiki Bölge Birimler Sınıflandırması (NUTS) sınıflamasında verilen bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsamaktadır.
Her bir NUTS Düzey 2 bölgesi için eşdeğer hane halkı harcanabilir bireysel ortalama gelirinin yüzde 50’sine göre hesaplanan yoksulluk sınırına göre gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; Yüzde 16,1 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), yüzde 14 ile TR41 (Bursa, Eskisehir, Bilecik) ve yüzde 13,9 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu.
Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu İBBS Düzey 2 bölgeleri ise yüzde 4,8 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), yüzde 7,1 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) ve yüzde 8 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) oldu. ) olmuş.
YOKSULLUK VE SOSYAL DIŞLANMA RİSKİ ALTINDA OLANLARIN ORANI YÜZDE 31,0 OLDU
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanlar; Göreli yoksulluk, maddi ve sosyal yoksunluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinden en az birinden yoksun olanları ifade eder.
Geçen yılın sonuçlarına göre bireylerin yüzde 31’i yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altındaydı. Bu oran yaş gruplarına göre incelendiğinde; Bu oranın 0-17 yaş grubunda yüzde 39,7, 18-64 yaş grubunda yüzde 28,0, 65 ve üzeri yaş grubunda ise yüzde 26,6 olacağı varsayıldı.
TAKSİT VEYA BORCU OLANLARIN ORANI YÜZDE 58
Geçen yıla göre konut alımı ve konut giderleri dışında borcu veya taksit ödemesi olanların oranı 1,4 puan azalarak yüzde 58’e geriledi. Bu ödemeler nüfusun yüzde 5,7’sine yük getirmezken, yüzde 14,9’una ağır bir yük getirdi. Konut giderlerinin ağır yük olduğu hanelerin oranı 0,3 puan artarak yüzde 17,5’e yükselirken, bu giderlerin hafif yük olduğu hanelerin oranı 8,8 puan artarak yüzde 66,5’e yükseldi. Konut giderlerinin kendilerine yük getirmediğini belirten hanelerin oranı geçen yıla göre 9,2 puan azalarak yüzde 15,9 olarak hesaplandı.
Hanelerin yüzde 58,8’i bir haftalık evden uzakta tatil masraflarını, yüzde 39,2’si günaşırı et, tavuk ve balık içeren yemek masraflarını, yüzde 31,8’i beklenmeyen masrafları, yüzde 19,5’i ise evin ısınma masraflarını karşıladı. Yüzde 64,2’si eski mobilyaların yenilenmesine maddi gücünün yetmediğini belirtti.
